Әлем чемпионатында жеңіске жеткен қазақ боксшылары
25 тамыз бен 2 қыркүйек аралығында Германияның Гамбург қаласында әлем чемпионатының жалауы желбірейді. Айтулы дода осымен үшінші рет неміс жерінде өткелі отыр. Атап айтсақ, 1982 жылы бұл жарысты Мюнхен және 1995 жылы Берлин қабылдаған болатын. Қос бәсекеде аса жоғары деңгейде ұйымдастырылып, үлкен бокс мерекесі енді Солтүстік теңіз бен Эльба өзендерінің түйіскен жерінде орналасқан әсем шаһарда өткелі отыр.
Бокстан әлем чемпионатының тұсауы 1974 жылы кесілді. Төрткіл дүниенің әр қиырынан жиналған жуан жұдырықты жігіттердің жолы тұңғыш рет Кубаның астанасы – Гаванада түйіскен еді. КСРО деп аталатын алпауыт мемлекет тарих сахнасынан келмеске кеткенге дейін айтулы жарыс тағы бес мәрте ұйымдастырылды. Бұл бәсекелерді Югославияның Белград (1978 жыл), ГФР-дың Мюнхен (1982 жыл), АҚШ-тың Рино (1986 жыл), КСРО-ның Мәскеу (1989 жыл) және Австралияның Сидней (1991 жыл) қалалары қабылдады. Кеңес Одағы тұсында дүниежүзілік додаға Қазақстанның санаулы ғана былғары қолғап шеберлері қатысты. Сол сайыпқырандардың арасынан Валерий Рачков (1978 жылы) пен Игорь Ружников (1989 жылы) чемпиондық атаққа қол жеткізсе, Серік Қонақбаев (1982 жыл) пен Александр Мирошниченко (1989 жыл) күміс медальді кеуделерінде жарқыратты. Міне, сол заманда бар-жоғы осы төрт жерлесімізге ғана жеңіс тұғырынан қол бұлғау бақыты бұйырды.
Есесіне тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан әлемдік бокс державаларының бірі ретінде өздерін түбегейлі мойындатты. Енді жерлестеріміздің сол жарыстарда қалай өнер көрсеткені жайында егжей-тегжейлі баяндайық…
1993 жыл. Тампере (Финляндия)
Суоми еліне сапар шеккен қазақстандық боксшылар арасынан Василий Жиров қана үздіктер қатарынан көрінді. 75 келі салмақта күш сынасқан ол қола медальді иеленді. «Балқаштың барысы» швейцариялық Франческо Пассанате мен украиналық Андрей Хамуланы ұтып, жартылай финалда түркиялық Ақын Кероғлыдан (2:9) есебімен ұтылды.
Ширек финалда сүрінгендер: Нұрлан Қалыбаев (57 келі), Нұржан Сманов (67 келі) және Николай Кульпин (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Болат Жұмаділов (48 келі), Бектас Әбубәкіров (51 келі), Болат Теміров (54 келі) және Аркадий Топаев (71 келі).
1995 жыл. Берлин (Германия)
Неміс жерінде Болат Жұмаділов пен Василий Жиров жүлдегерлер санатына қосылды. 51 келі салмақта бақ сынаған Тараздың түлегі шотландиялық Пауль Шепхерд, украиналық Сергей Ковганько, франциялық Рашид Буайта және финляндиялық Джони Труненге тізе бүктіріп, финалда ринг қожайыны Злотан Лункаға (6:11) есе жіберді. Нәтижесінде, Болат күміс жүлде алды. 81 келі салмақ дәрежесіне ауысқан «Балқаштың барысы» эстониялық Эрвин Шелманис, швейцариялық Исмаил Конені қапы қалдырғанымен, жартылай финалда Антонио Тарверге (6:9) жол берді. Василийге қола медаль бұйырды.
Ширек финалда сүрінгендер: Болат Ниязымбетов (63,5 келі) пен Виктор Шторм (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Сұл-тан Әбдіразақов (48 келі), Болат Теміров
(54 келі), Бақтияр Тілегенов (57 келі) Алексей Зубов (60 келі), Нұржан Сманов (67 келі) және Ермахан Ыбырайымов (75 келі).
1997 жыл. Будапешт (Венгрия)
Мажарстанда Ермахан Ыбырайымов пен Болат Жұмаділовтің өнері көпшіліктің көңілінен шықты. 71 келі салмақтағы Ерма-хан бас жүлдеге сынық сүйем қалғанда сүрініп, күміс медальді иеленді. Өзбекстандық Икром Бердыев, болгариялық Эмиль Крастев, египеттік Мұхаммед Хи-кал және түркиялық Еркумен Асланның тас-талқанын шығарған қазақ боксшысы финалда небәрі екі ұпай айырмашылығымен Куба қабыланы Альфредо Дювергельден (7:9) ұтылды. 51 келі салмақта өнер көрсеткен Болат қола жүлдені қанжығасына байлады. Ол мексикалық Мартин Кастильо, словакиялық Петер Балаз және өзбекстандық Әлішер Рахымовқа сан соқтырып, ресейлік Ильфат Рязаповтан (6:10) жеңілді.
Ширек финалда сүрінгендер: Құралбек Бұқаров (54 келі), Руслан Мусинов (60 келі), Ермек Нысанов (75 келі) және Серік Өмірбеков (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Мұрат Қасенов (57 келі), Аслан Егубаев (63,5 келі), Нұржан Сманов (67 келі), Рүстем Тұрсынханов (81 келі) және Самат Мұсатаев
(91 келі).
1999 жыл. Хьюстон (АҚШ)
Америкадағы дода Қазақстан спорты тарихында алтын әріптермен жазулы. Осы жарыста боксты серік еткен қазақтың ұлы тұңғыш рет әлем чемпионы атағына қол жеткізді. Бұл белесті бағындыру Болат Жұмаділовтей дара туған ұлдың пешене-сіне жазылған екен. Хьюстонда 51 келі салмақта күш сынасқан Тараз бокс мектебінің түлегі түркиялық Сүлейман Рекдоған, армениялық Вахтанг Дарчинян, америкалық Джон Медина, польшалық Андреж Рзани және аргентиналық Омар Наваресті атойлап ұтты.
Алыптармен айқасқан Мұхтархан Ділдәбеков (+91 келі) финалда Синан Самил Санмен тең түсті. Есеп – 4:4. Бірақ төрешілер Түркия боксшысының қолын көтерді. Соның алдында грузиялық Леван Меквадишвили, германиялық Ченгиз Кох және италиялық Паоло Видосты сабаған Мұхтархан күміс медальді иеленді. 71 келі салмақтағы Ермахан Ыбырайымов қола жүлдегер атанды. Бұл жарыста ол германиялық Аднан Гатик пен италиялық Клаудио Перуджинио жеңіп, кубалық Хорхе Гутьерестен (11:12) бір ғана ұпай айырмашылығымен ұтылды.
Ширек финалда сүрінгендер: Серік Елеуов (54 келі), Нұржан Сманов (67 келі) Вячеслав Бурба (75 келі) және Серік Өмірбеков (91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Бақтияр Тілегенов (57 келі), Руслан Мусинов (60 келі) және Батырхан Жақсыбаев (63,5 келі).
2001 жыл. Белфаст (Ирландия)
Белфасқа барғандар арасынан жалғыз Галиб Жафаровтың жұлдызы жанып, күміс медальді еншіледі. 57 келі салмақта қолғап түйістірген ол аргентиналық Гектор Перес, кубалық Юниер Барзага, таиландтық Сатисак Самаксан және швециялық Меджид Делилиді жеңіп, финалда түркиялық Рамази Палианиден (RSCO) ұтылды.
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Рауан Шурабаев (51 келі), Асан Сексенбаев (63,5 келі), Батырхан Жақсыбаев (67 келі), Мақсат Бақтыбазаров (71 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Марат Мәзімбаев (54 келі), Серік Елеуов (60 келі), Бауыржан Қайырменов (75 келі) және Магомед Адамов (91 келі).
2003 жыл. Бангкок (Таиланд)
Бангкокта Қазақстанның қос боксшысы әлем чемпионы атағына қол жеткізді. Олар – Галиб Жафаров (57 келі) пен Геннадий Головкин (75 келі). Галиб қырғызстандық Жаһангер Абдоллаевты, кубалық Юденис Гонсалес, таиландтық Сатисак Самаксан, кореялық Хван Чо Сеок және Қазақстанда туып, Германияға қоныс аударған Виталий Тайбертке тізе бүктірді. Генаның ресейлік Матвей Коробов, ирландиялық Энди Ли, румыниялық Лучиан Буте, кубалық Йорданис Дэспайн және украиналық Олег Машкиннен мерейі үстем болды.
Ширек финалда сүрінгендер: Бақтияр Артаев (69 келі) пен Ербол Бабаев (91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Жандос Жұмабеков (48 келі), Қанат Әбутәліпов (51 келі), Нұржан Кәрімжанов (64 келі), Бейбіт Шүменов (81 келі), Мұхтархан Ділдәбеков (+91 келі), Берік Серікбаев
(54 келі) және Руслан Мусинов (60 келі).
2005 жыл. Миньянг (Қытай)
Аспанасты елінде де қос алтынды олжаладық. Бұл жолы Серік Сәпиев (64 келі) пен Ердос Жаңабергенов (81 келі) барша жанкүйерлерге қуаныш пен шаттық сыйлады. Серік словакиялық Павел Хлаваска, америкалық Карл Дарган, украиналық Микола Семеняга, әзірбайжандық Эмиль Магеррамов және өзбекстандық Ділшод Махмұтовты ұтса, Ердос кореялық Хак Сунг Сок, австралиялық Бен МакЕрган, тунис-тік Мұрад Сахаури, өзбекстандық Өткір-бек Қайдаров және хорватиялық Марио Сиволичаны жеңді. Біржан Жақыпов
(48 келі), Мират Сәрсембаев (51 келі) және Бақтияр Артаев (69 келі) қола жүлдені еншіледі.
Ширек финалда сүрінгендер: Берік Серікбаев (57 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Геннадий Головкин (75 келі), Жеңіс Таумұрынов (91 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Міржан Рақымжанов (54 келі) және Дулат Боранқұлов (60 келі).
2007 жыл. Чикаго (АҚШ)
Чикагода Серік Сәпиев (64 келі) екінші мәрте әлем чемпионы атағына қол жеткіз-ді. Қандасымыз сербиялық Милан Пипески, никарагуалық Эдуардо Мендоза, канадалық Кевин Бизер, ирандық Мұртаза Сепахванди, жапониялық Масатсуги Кавачи және ресейлік Геннадий Ковалевты айқын басымдықпен ұтты. Бақтияр Артаев (75 келі) пен Еркебұлан Шыналиев (81 келі) үшінші сатыға жайғасты. Жартылай финалда Бақтияр венесуэлалық Альфонсо Бланкодан (7:15) ұтылса, Еркебұлан өзбек Абош Атоевқа (7:15) айтарлықтай қарсылық көрсете алмады.
Ширек финалда сүрінгендер: Бақыт Сәрсекбаев (69 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Міржан Рақымжанов (54 келі), Мират Сәрсембаев (51 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Мақсат Оспанов (57 келі), Біржан Жақыпов (48 келі), Мерей Ақшалов (60 келі).
2009 жыл. Милан (Италия)
Апеннин түбегінде жалғыз Серік Сәпиев қана жүлдегерлер қатарынан көрінді. Жартылай финалда ресейлік Андрей Замковойға жол берген ол қола медальді қанағат ұтты.
Ширек финалда сүрінгендер: Қанат Әбутәліпов (54 келі) пен Рустам Сыбаев (64 келі)
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар:
Әділет Қапезов (48 келі), Данияр Үстембаев (81 келі), Ержан Мүсәпіров (57 келі), Ғани Жайлауов (60 келі), Азамат Белгібаев (75 келі), Василий Левит (91 келі), Олжас Сәттібаев (51 келі) және Иван Дычко (+91 келі).
Одан кейін тағы үш әлем чемпионаты өтті. Бұл бәсекелерді Әзірбайжанның Баку (2011 жылы), Қазақстанның Алматы (2013 жыл) және Катардың Доха (2015 жыл) қалалары қабылдады. Осы жарыстарда біздің жігіттердің қалай өнер көрсеткені жайында газеттің келесі санында баяндайтын боламыз.
25 тамыз бен 2 қыркүйек аралығында Германияның Гамбург қаласында әлем чемпионатының жалауы желбірейді. Айтулы дода осымен үшінші рет неміс жерінде өткелі отыр. Атап айтсақ, 1982 жылы бұл жарысты Мюнхен және 1995 жылы Берлин қабылдаған болатын. Қос бәсекеде аса жоғары деңгейде ұйымдастырылып, үлкен бокс мерекесі енді Солтүстік теңіз бен Эльба өзендерінің түйіскен жерінде орналасқан әсем шаһарда өткелі отыр.
Бокстан әлем чемпионатының тұсауы 1974 жылы кесілді. Төрткіл дүниенің әр қиырынан жиналған жуан жұдырықты жігіттердің жолы тұңғыш рет Кубаның астанасы – Гаванада түйіскен еді. КСРО деп аталатын алпауыт мемлекет тарих сахнасынан келмеске кеткенге дейін айтулы жарыс тағы бес мәрте ұйымдастырылды. Бұл бәсекелерді Югославияның Белград (1978 жыл), ГФР-дың Мюнхен (1982 жыл), АҚШ-тың Рино (1986 жыл), КСРО-ның Мәскеу (1989 жыл) және Австралияның Сидней (1991 жыл) қалалары қабылдады. Кеңес Одағы тұсында дүниежүзілік додаға Қазақстанның санаулы ғана былғары қолғап шеберлері қатысты. Сол сайыпқырандардың арасынан Валерий Рачков (1978 жылы) пен Игорь Ружников (1989 жылы) чемпиондық атаққа қол жеткізсе, Серік Қонақбаев (1982 жыл) пен Александр Мирошниченко (1989 жыл) күміс медальді кеуделерінде жарқыратты. Міне, сол заманда бар-жоғы осы төрт жерлесімізге ғана жеңіс тұғырынан қол бұлғау бақыты бұйырды.
Есесіне тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан әлемдік бокс державаларының бірі ретінде өздерін түбегейлі мойындатты. Енді жерлестеріміздің сол жарыстарда қалай өнер көрсеткені жайында егжей-тегжейлі баяндайық…
1993 жыл. Тампере (Финляндия)
Суоми еліне сапар шеккен қазақстандық боксшылар арасынан Василий Жиров қана үздіктер қатарынан көрінді. 75 келі салмақта күш сынасқан ол қола медальді иеленді. «Балқаштың барысы» швейцариялық Франческо Пассанате мен украиналық Андрей Хамуланы ұтып, жартылай финалда түркиялық Ақын Кероғлыдан (2:9) есебімен ұтылды.
Ширек финалда сүрінгендер: Нұрлан Қалыбаев (57 келі), Нұржан Сманов (67 келі) және Николай Кульпин (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Болат Жұмаділов (48 келі), Бектас Әбубәкіров (51 келі), Болат Теміров (54 келі) және Аркадий Топаев (71 келі).
1995 жыл. Берлин (Германия)
Неміс жерінде Болат Жұмаділов пен Василий Жиров жүлдегерлер санатына қосылды. 51 келі салмақта бақ сынаған Тараздың түлегі шотландиялық Пауль Шепхерд, украиналық Сергей Ковганько, франциялық Рашид Буайта және финляндиялық Джони Труненге тізе бүктіріп, финалда ринг қожайыны Злотан Лункаға (6:11) есе жіберді. Нәтижесінде, Болат күміс жүлде алды. 81 келі салмақ дәрежесіне ауысқан «Балқаштың барысы» эстониялық Эрвин Шелманис, швейцариялық Исмаил Конені қапы қалдырғанымен, жартылай финалда Антонио Тарверге (6:9) жол берді. Василийге қола медаль бұйырды.
Ширек финалда сүрінгендер: Болат Ниязымбетов (63,5 келі) пен Виктор Шторм (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Сұл-тан Әбдіразақов (48 келі), Болат Теміров
(54 келі), Бақтияр Тілегенов (57 келі) Алексей Зубов (60 келі), Нұржан Сманов (67 келі) және Ермахан Ыбырайымов (75 келі).
1997 жыл. Будапешт (Венгрия)
Мажарстанда Ермахан Ыбырайымов пен Болат Жұмаділовтің өнері көпшіліктің көңілінен шықты. 71 келі салмақтағы Ерма-хан бас жүлдеге сынық сүйем қалғанда сүрініп, күміс медальді иеленді. Өзбекстандық Икром Бердыев, болгариялық Эмиль Крастев, египеттік Мұхаммед Хи-кал және түркиялық Еркумен Асланның тас-талқанын шығарған қазақ боксшысы финалда небәрі екі ұпай айырмашылығымен Куба қабыланы Альфредо Дювергельден (7:9) ұтылды. 51 келі салмақта өнер көрсеткен Болат қола жүлдені қанжығасына байлады. Ол мексикалық Мартин Кастильо, словакиялық Петер Балаз және өзбекстандық Әлішер Рахымовқа сан соқтырып, ресейлік Ильфат Рязаповтан (6:10) жеңілді.
Ширек финалда сүрінгендер: Құралбек Бұқаров (54 келі), Руслан Мусинов (60 келі), Ермек Нысанов (75 келі) және Серік Өмірбеков (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Мұрат Қасенов (57 келі), Аслан Егубаев (63,5 келі), Нұржан Сманов (67 келі), Рүстем Тұрсынханов (81 келі) және Самат Мұсатаев
(91 келі).
1999 жыл. Хьюстон (АҚШ)
Америкадағы дода Қазақстан спорты тарихында алтын әріптермен жазулы. Осы жарыста боксты серік еткен қазақтың ұлы тұңғыш рет әлем чемпионы атағына қол жеткізді. Бұл белесті бағындыру Болат Жұмаділовтей дара туған ұлдың пешене-сіне жазылған екен. Хьюстонда 51 келі салмақта күш сынасқан Тараз бокс мектебінің түлегі түркиялық Сүлейман Рекдоған, армениялық Вахтанг Дарчинян, америкалық Джон Медина, польшалық Андреж Рзани және аргентиналық Омар Наваресті атойлап ұтты.
Алыптармен айқасқан Мұхтархан Ділдәбеков (+91 келі) финалда Синан Самил Санмен тең түсті. Есеп – 4:4. Бірақ төрешілер Түркия боксшысының қолын көтерді. Соның алдында грузиялық Леван Меквадишвили, германиялық Ченгиз Кох және италиялық Паоло Видосты сабаған Мұхтархан күміс медальді иеленді. 71 келі салмақтағы Ермахан Ыбырайымов қола жүлдегер атанды. Бұл жарыста ол германиялық Аднан Гатик пен италиялық Клаудио Перуджинио жеңіп, кубалық Хорхе Гутьерестен (11:12) бір ғана ұпай айырмашылығымен ұтылды.
Ширек финалда сүрінгендер: Серік Елеуов (54 келі), Нұржан Сманов (67 келі) Вячеслав Бурба (75 келі) және Серік Өмірбеков (91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Бақтияр Тілегенов (57 келі), Руслан Мусинов (60 келі) және Батырхан Жақсыбаев (63,5 келі).
2001 жыл. Белфаст (Ирландия)
Белфасқа барғандар арасынан жалғыз Галиб Жафаровтың жұлдызы жанып, күміс медальді еншіледі. 57 келі салмақта қолғап түйістірген ол аргентиналық Гектор Перес, кубалық Юниер Барзага, таиландтық Сатисак Самаксан және швециялық Меджид Делилиді жеңіп, финалда түркиялық Рамази Палианиден (RSCO) ұтылды.
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Рауан Шурабаев (51 келі), Асан Сексенбаев (63,5 келі), Батырхан Жақсыбаев (67 келі), Мақсат Бақтыбазаров (71 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Марат Мәзімбаев (54 келі), Серік Елеуов (60 келі), Бауыржан Қайырменов (75 келі) және Магомед Адамов (91 келі).
2003 жыл. Бангкок (Таиланд)
Бангкокта Қазақстанның қос боксшысы әлем чемпионы атағына қол жеткізді. Олар – Галиб Жафаров (57 келі) пен Геннадий Головкин (75 келі). Галиб қырғызстандық Жаһангер Абдоллаевты, кубалық Юденис Гонсалес, таиландтық Сатисак Самаксан, кореялық Хван Чо Сеок және Қазақстанда туып, Германияға қоныс аударған Виталий Тайбертке тізе бүктірді. Генаның ресейлік Матвей Коробов, ирландиялық Энди Ли, румыниялық Лучиан Буте, кубалық Йорданис Дэспайн және украиналық Олег Машкиннен мерейі үстем болды.
Ширек финалда сүрінгендер: Бақтияр Артаев (69 келі) пен Ербол Бабаев (91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Жандос Жұмабеков (48 келі), Қанат Әбутәліпов (51 келі), Нұржан Кәрімжанов (64 келі), Бейбіт Шүменов (81 келі), Мұхтархан Ділдәбеков (+91 келі), Берік Серікбаев
(54 келі) және Руслан Мусинов (60 келі).
2005 жыл. Миньянг (Қытай)
Аспанасты елінде де қос алтынды олжаладық. Бұл жолы Серік Сәпиев (64 келі) пен Ердос Жаңабергенов (81 келі) барша жанкүйерлерге қуаныш пен шаттық сыйлады. Серік словакиялық Павел Хлаваска, америкалық Карл Дарган, украиналық Микола Семеняга, әзірбайжандық Эмиль Магеррамов және өзбекстандық Ділшод Махмұтовты ұтса, Ердос кореялық Хак Сунг Сок, австралиялық Бен МакЕрган, тунис-тік Мұрад Сахаури, өзбекстандық Өткір-бек Қайдаров және хорватиялық Марио Сиволичаны жеңді. Біржан Жақыпов
(48 келі), Мират Сәрсембаев (51 келі) және Бақтияр Артаев (69 келі) қола жүлдені еншіледі.
Ширек финалда сүрінгендер: Берік Серікбаев (57 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Геннадий Головкин (75 келі), Жеңіс Таумұрынов (91 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Міржан Рақымжанов (54 келі) және Дулат Боранқұлов (60 келі).
2007 жыл. Чикаго (АҚШ)
Чикагода Серік Сәпиев (64 келі) екінші мәрте әлем чемпионы атағына қол жеткіз-ді. Қандасымыз сербиялық Милан Пипески, никарагуалық Эдуардо Мендоза, канадалық Кевин Бизер, ирандық Мұртаза Сепахванди, жапониялық Масатсуги Кавачи және ресейлік Геннадий Ковалевты айқын басымдықпен ұтты. Бақтияр Артаев (75 келі) пен Еркебұлан Шыналиев (81 келі) үшінші сатыға жайғасты. Жартылай финалда Бақтияр венесуэлалық Альфонсо Бланкодан (7:15) ұтылса, Еркебұлан өзбек Абош Атоевқа (7:15) айтарлықтай қарсылық көрсете алмады.
Ширек финалда сүрінгендер: Бақыт Сәрсекбаев (69 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Міржан Рақымжанов (54 келі), Мират Сәрсембаев (51 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Мақсат Оспанов (57 келі), Біржан Жақыпов (48 келі), Мерей Ақшалов (60 келі).
2009 жыл. Милан (Италия)
Апеннин түбегінде жалғыз Серік Сәпиев қана жүлдегерлер қатарынан көрінді. Жартылай финалда ресейлік Андрей Замковойға жол берген ол қола медальді қанағат ұтты.
Ширек финалда сүрінгендер: Қанат Әбутәліпов (54 келі) пен Рустам Сыбаев (64 келі)
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар:
Әділет Қапезов (48 келі), Данияр Үстембаев (81 келі), Ержан Мүсәпіров (57 келі), Ғани Жайлауов (60 келі), Азамат Белгібаев (75 келі), Василий Левит (91 келі), Олжас Сәттібаев (51 келі) және Иван Дычко (+91 келі).
Одан кейін тағы үш әлем чемпионаты өтті. Бұл бәсекелерді Әзірбайжанның Баку (2011 жылы), Қазақстанның Алматы (2013 жыл) және Катардың Доха (2015 жыл) қалалары қабылдады. Осы жарыстарда біздің жігіттердің қалай өнер көрсеткені жайында газеттің келесі санында баяндайтын боламыз.
Бокстан әлем чемпионатының тұсауы 1974 жылы кесілді. Төрткіл дүниенің әр қиырынан жиналған жуан жұдырықты жігіттердің жолы тұңғыш рет Кубаның астанасы – Гаванада түйіскен еді. КСРО деп аталатын алпауыт мемлекет тарих сахнасынан келмеске кеткенге дейін айтулы жарыс тағы бес мәрте ұйымдастырылды. Бұл бәсекелерді Югославияның Белград (1978 жыл), ГФР-дың Мюнхен (1982 жыл), АҚШ-тың Рино (1986 жыл), КСРО-ның Мәскеу (1989 жыл) және Австралияның Сидней (1991 жыл) қалалары қабылдады. Кеңес Одағы тұсында дүниежүзілік додаға Қазақстанның санаулы ғана былғары қолғап шеберлері қатысты. Сол сайыпқырандардың арасынан Валерий Рачков (1978 жылы) пен Игорь Ружников (1989 жылы) чемпиондық атаққа қол жеткізсе, Серік Қонақбаев (1982 жыл) пен Александр Мирошниченко (1989 жыл) күміс медальді кеуделерінде жарқыратты. Міне, сол заманда бар-жоғы осы төрт жерлесімізге ғана жеңіс тұғырынан қол бұлғау бақыты бұйырды.
Есесіне тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан әлемдік бокс державаларының бірі ретінде өздерін түбегейлі мойындатты. Енді жерлестеріміздің сол жарыстарда қалай өнер көрсеткені жайында егжей-тегжейлі баяндайық…
1993 жыл. Тампере (Финляндия)
Суоми еліне сапар шеккен қазақстандық боксшылар арасынан Василий Жиров қана үздіктер қатарынан көрінді. 75 келі салмақта күш сынасқан ол қола медальді иеленді. «Балқаштың барысы» швейцариялық Франческо Пассанате мен украиналық Андрей Хамуланы ұтып, жартылай финалда түркиялық Ақын Кероғлыдан (2:9) есебімен ұтылды.
Ширек финалда сүрінгендер: Нұрлан Қалыбаев (57 келі), Нұржан Сманов (67 келі) және Николай Кульпин (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Болат Жұмаділов (48 келі), Бектас Әбубәкіров (51 келі), Болат Теміров (54 келі) және Аркадий Топаев (71 келі).
1995 жыл. Берлин (Германия)
Неміс жерінде Болат Жұмаділов пен Василий Жиров жүлдегерлер санатына қосылды. 51 келі салмақта бақ сынаған Тараздың түлегі шотландиялық Пауль Шепхерд, украиналық Сергей Ковганько, франциялық Рашид Буайта және финляндиялық Джони Труненге тізе бүктіріп, финалда ринг қожайыны Злотан Лункаға (6:11) есе жіберді. Нәтижесінде, Болат күміс жүлде алды. 81 келі салмақ дәрежесіне ауысқан «Балқаштың барысы» эстониялық Эрвин Шелманис, швейцариялық Исмаил Конені қапы қалдырғанымен, жартылай финалда Антонио Тарверге (6:9) жол берді. Василийге қола медаль бұйырды.
Ширек финалда сүрінгендер: Болат Ниязымбетов (63,5 келі) пен Виктор Шторм (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Сұл-тан Әбдіразақов (48 келі), Болат Теміров
(54 келі), Бақтияр Тілегенов (57 келі) Алексей Зубов (60 келі), Нұржан Сманов (67 келі) және Ермахан Ыбырайымов (75 келі).
1997 жыл. Будапешт (Венгрия)
Мажарстанда Ермахан Ыбырайымов пен Болат Жұмаділовтің өнері көпшіліктің көңілінен шықты. 71 келі салмақтағы Ерма-хан бас жүлдеге сынық сүйем қалғанда сүрініп, күміс медальді иеленді. Өзбекстандық Икром Бердыев, болгариялық Эмиль Крастев, египеттік Мұхаммед Хи-кал және түркиялық Еркумен Асланның тас-талқанын шығарған қазақ боксшысы финалда небәрі екі ұпай айырмашылығымен Куба қабыланы Альфредо Дювергельден (7:9) ұтылды. 51 келі салмақта өнер көрсеткен Болат қола жүлдені қанжығасына байлады. Ол мексикалық Мартин Кастильо, словакиялық Петер Балаз және өзбекстандық Әлішер Рахымовқа сан соқтырып, ресейлік Ильфат Рязаповтан (6:10) жеңілді.
Ширек финалда сүрінгендер: Құралбек Бұқаров (54 келі), Руслан Мусинов (60 келі), Ермек Нысанов (75 келі) және Серік Өмірбеков (+91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Мұрат Қасенов (57 келі), Аслан Егубаев (63,5 келі), Нұржан Сманов (67 келі), Рүстем Тұрсынханов (81 келі) және Самат Мұсатаев
(91 келі).
1999 жыл. Хьюстон (АҚШ)
Америкадағы дода Қазақстан спорты тарихында алтын әріптермен жазулы. Осы жарыста боксты серік еткен қазақтың ұлы тұңғыш рет әлем чемпионы атағына қол жеткізді. Бұл белесті бағындыру Болат Жұмаділовтей дара туған ұлдың пешене-сіне жазылған екен. Хьюстонда 51 келі салмақта күш сынасқан Тараз бокс мектебінің түлегі түркиялық Сүлейман Рекдоған, армениялық Вахтанг Дарчинян, америкалық Джон Медина, польшалық Андреж Рзани және аргентиналық Омар Наваресті атойлап ұтты.
Алыптармен айқасқан Мұхтархан Ділдәбеков (+91 келі) финалда Синан Самил Санмен тең түсті. Есеп – 4:4. Бірақ төрешілер Түркия боксшысының қолын көтерді. Соның алдында грузиялық Леван Меквадишвили, германиялық Ченгиз Кох және италиялық Паоло Видосты сабаған Мұхтархан күміс медальді иеленді. 71 келі салмақтағы Ермахан Ыбырайымов қола жүлдегер атанды. Бұл жарыста ол германиялық Аднан Гатик пен италиялық Клаудио Перуджинио жеңіп, кубалық Хорхе Гутьерестен (11:12) бір ғана ұпай айырмашылығымен ұтылды.
Ширек финалда сүрінгендер: Серік Елеуов (54 келі), Нұржан Сманов (67 келі) Вячеслав Бурба (75 келі) және Серік Өмірбеков (91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Бақтияр Тілегенов (57 келі), Руслан Мусинов (60 келі) және Батырхан Жақсыбаев (63,5 келі).
2001 жыл. Белфаст (Ирландия)
Белфасқа барғандар арасынан жалғыз Галиб Жафаровтың жұлдызы жанып, күміс медальді еншіледі. 57 келі салмақта қолғап түйістірген ол аргентиналық Гектор Перес, кубалық Юниер Барзага, таиландтық Сатисак Самаксан және швециялық Меджид Делилиді жеңіп, финалда түркиялық Рамази Палианиден (RSCO) ұтылды.
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Рауан Шурабаев (51 келі), Асан Сексенбаев (63,5 келі), Батырхан Жақсыбаев (67 келі), Мақсат Бақтыбазаров (71 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Марат Мәзімбаев (54 келі), Серік Елеуов (60 келі), Бауыржан Қайырменов (75 келі) және Магомед Адамов (91 келі).
2003 жыл. Бангкок (Таиланд)
Бангкокта Қазақстанның қос боксшысы әлем чемпионы атағына қол жеткізді. Олар – Галиб Жафаров (57 келі) пен Геннадий Головкин (75 келі). Галиб қырғызстандық Жаһангер Абдоллаевты, кубалық Юденис Гонсалес, таиландтық Сатисак Самаксан, кореялық Хван Чо Сеок және Қазақстанда туып, Германияға қоныс аударған Виталий Тайбертке тізе бүктірді. Генаның ресейлік Матвей Коробов, ирландиялық Энди Ли, румыниялық Лучиан Буте, кубалық Йорданис Дэспайн және украиналық Олег Машкиннен мерейі үстем болды.
Ширек финалда сүрінгендер: Бақтияр Артаев (69 келі) пен Ербол Бабаев (91 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Жандос Жұмабеков (48 келі), Қанат Әбутәліпов (51 келі), Нұржан Кәрімжанов (64 келі), Бейбіт Шүменов (81 келі), Мұхтархан Ділдәбеков (+91 келі), Берік Серікбаев
(54 келі) және Руслан Мусинов (60 келі).
2005 жыл. Миньянг (Қытай)
Аспанасты елінде де қос алтынды олжаладық. Бұл жолы Серік Сәпиев (64 келі) пен Ердос Жаңабергенов (81 келі) барша жанкүйерлерге қуаныш пен шаттық сыйлады. Серік словакиялық Павел Хлаваска, америкалық Карл Дарган, украиналық Микола Семеняга, әзірбайжандық Эмиль Магеррамов және өзбекстандық Ділшод Махмұтовты ұтса, Ердос кореялық Хак Сунг Сок, австралиялық Бен МакЕрган, тунис-тік Мұрад Сахаури, өзбекстандық Өткір-бек Қайдаров және хорватиялық Марио Сиволичаны жеңді. Біржан Жақыпов
(48 келі), Мират Сәрсембаев (51 келі) және Бақтияр Артаев (69 келі) қола жүлдені еншіледі.
Ширек финалда сүрінгендер: Берік Серікбаев (57 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Геннадий Головкин (75 келі), Жеңіс Таумұрынов (91 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Міржан Рақымжанов (54 келі) және Дулат Боранқұлов (60 келі).
2007 жыл. Чикаго (АҚШ)
Чикагода Серік Сәпиев (64 келі) екінші мәрте әлем чемпионы атағына қол жеткіз-ді. Қандасымыз сербиялық Милан Пипески, никарагуалық Эдуардо Мендоза, канадалық Кевин Бизер, ирандық Мұртаза Сепахванди, жапониялық Масатсуги Кавачи және ресейлік Геннадий Ковалевты айқын басымдықпен ұтты. Бақтияр Артаев (75 келі) пен Еркебұлан Шыналиев (81 келі) үшінші сатыға жайғасты. Жартылай финалда Бақтияр венесуэлалық Альфонсо Бланкодан (7:15) ұтылса, Еркебұлан өзбек Абош Атоевқа (7:15) айтарлықтай қарсылық көрсете алмады.
Ширек финалда сүрінгендер: Бақыт Сәрсекбаев (69 келі).
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар: Міржан Рақымжанов (54 келі), Мират Сәрсембаев (51 келі), Рустам Іргебаев (+91 келі), Мақсат Оспанов (57 келі), Біржан Жақыпов (48 келі), Мерей Ақшалов (60 келі).
2009 жыл. Милан (Италия)
Апеннин түбегінде жалғыз Серік Сәпиев қана жүлдегерлер қатарынан көрінді. Жартылай финалда ресейлік Андрей Замковойға жол берген ол қола медальді қанағат ұтты.
Ширек финалда сүрінгендер: Қанат Әбутәліпов (54 келі) пен Рустам Сыбаев (64 келі)
Бастапқы кезеңдерді ұтылғандар:
Әділет Қапезов (48 келі), Данияр Үстембаев (81 келі), Ержан Мүсәпіров (57 келі), Ғани Жайлауов (60 келі), Азамат Белгібаев (75 келі), Василий Левит (91 келі), Олжас Сәттібаев (51 келі) және Иван Дычко (+91 келі).
Одан кейін тағы үш әлем чемпионаты өтті. Бұл бәсекелерді Әзірбайжанның Баку (2011 жылы), Қазақстанның Алматы (2013 жыл) және Катардың Доха (2015 жыл) қалалары қабылдады. Осы жарыстарда біздің жігіттердің қалай өнер көрсеткені жайында газеттің келесі санында баяндайтын боламыз.
Жарнама